I umjetnost da doprinese pomirenju Balkana

Crnogorska kulturna scena treba da doprinese pomirenju na Balkanu, ocijenjeno je na debati “Može li umjetnost doprinijeti procesu pomirenja u regionu?”, koju su organizovali Centar za građansko obrazovanje (CGO) i Koalicija za REKOM, povodom obilježavanja Svjetskog dana mira.

.

Debatu je otvorila crnogorska premijera dokumentarnog filma „Nedodirljivi“, u režiji Nemanje Babića i Marije Ristić, čime je najavljeno i VII izdanje Festivala filma o ljudskim pravima “Ubrzaj 2016”.

Izvršna direktorka Centra za građansko obrazovanje (CGO), Daliborka Uljarević, kazala je da  povodom Međunarodnog dana mira, 21. septembra, CGO i Koalicija za REKOM ukazuju da vlade u postjugoslovenskim zemljama imaju obavezu da osiguraju mir bez straha od izbijanja novog rata.

“Nerazumljiva je nezainteresovanost naše umjetničke scene, koja ne vidi u našem dvorištu nešto potentno za umjetničko stvaralaštvo na temu pomirenja”, kazala je Uljarević, ocijenivši da crnogorska kultura može i treba da ponudi doprinos procesu pomirenja.

Filmski reditelj, Branko Baletić, istakao je da umjetnost može značajno doprinijeti procesu pomirenja u regionu i dodao da je tu, ipak, presudna politička volja.

“Ja svoj pesimizam o pomirenju temeljim na činjenici da su na vlasti država u regionu ili isti ljudi koji su bili i u vrijeme ratnih dešavanja tokom raspada SFRJ ili njihovi nasljednici”, kazao je Baletić.

.

Reditelj filma „Nedodirljivi“, Nemanja Babić, govorio je o iskustvu rada na tom i sličnim projektima u posljednjih 15 godina. Babić je istakao da „umjetnost  ne može da utiče na tok političkih događaja, ali posjeduje snagu  da tokom vremena mijenja svijest ljudi, da pomaže da nađu smisao života u najtežim trenucima i da poveže ljude”.

Filozofkinja i izvršna direktorka NVU Inkubator, Paula Petričević, ocijenila je da se pomirenje teško može dogoditi “na terenu na kojem su leševi stavljeni pod tepih”. Ocijenila je da u Crnoj Gori nema dovoljno umjetnika koji bi se uhvatili u koštac s tim temama. Osvrnuvši se na način na koji umjetnost proizvodi promjenu u pojedincima i zajednici kazala je da je „umjetnost uvijek u dijalogu, kao kritika i kao provokacija i to je način proizvođenja promjene, i u kanonu, i u društvu uopšte“.

Debata je organizovana u okviru projekta “Jačanje procesa REKOM-a” (Faza II), koji podržavaju Evropska unija, Francuski katolički komitet protiv gladi i za razvoj i fondacija Rokfeler Brothers.

(Objavljeno na RT Crna Gora, 21.09.2016.)