REKOM mreža pomirenja

konjic

26.05.2015.

Pre 23 godine, na današnji dan: stradali su Kuljanini, Vujičići, Mrkajići, Žuže, Kureši, Gligorevići, Koprivice, Draganići, Živaci

BiH, Konjic, Ratni zločini

konjic

 

Na dan 25. maja, u okolini Konjica, u malom selu Bradina, služi se liturgija i parastos za stradale meštane tog i drugih okolnih sela, u novoobnovljenoj crkvi Vaznesenja Gospodnjeg. Potom posetioci – budući da u selu više ne živi ni jedna srpska porodica – posete i spomen obeležje stradalima. Tako se ovaj zločin obeležava svake godine. Pre 23 godine, u akciji koja je trajala tri dana, bošnjački paramilitarci, pripadnici teritorijalne odbrane i policije spalili su sela u okolini Konjica, uništili centralnu staru pravoslavnu crkvu, i proterali sve meštane koji su im se našli na putu. Svedoci zločina govorili su o dugačkim kolonama ljudi koje su vojnici sprovodili u pravcu magistralnog puta. Dokumentovano je da je tokom akcije ubijeno najmanje 26 ljudi. Njihova tela su bačena u jamu napravljenu u porti crkve, neposredno pre nego je bila zapaljena, kad i okolne kuće. Deo stanovništva oteran je u logor Čelebići, gde je ubijeno još 22 ljudi. Šet žena je silovano. Pet lica se i dalje vodi kao nestalo.

Pred Sudom BiH vođen je proces za zločine nad Srbima u okolini Konjica. Optuženi Miralem Macić Maca umro je 2012, pre izricanja presude. Tokom procesa tražio je nagodbu za priznanje krivice i otkrivanje saučesnika i naredbodavaca. Tužilaštvo BiH poseduje dnevnik zločinca, u kojem su detaljno opisani ti tragični događaji. Ipak, još uvek niko nije procesuiran.

U Bradini je pre rata živelo 1200 Srba. Sada u tom selu više nema pravoslavnog stanovništva, pa se liturgija u obnovljenoj crkvi služi jednom godišnje, na današnji dan, kada se okupe raseljeni meštani da obeleže stradanje sugrađana. Velika grupa meštana iz okoline Konjica danas živi u Beogradu. Odbijaju da govore o zločinu koji su preživeli.

Prenosimo izveštaj agencije Srna o ovogodišnjem obeležavanju zločina u okolini Konjica.

Služenjem Svete arhijerejske liturgije i parastosa u obnovljenoj crkvi Vaznesenja Gospodnjeg u Bradini kod Konjica danas će biti obilježene 23 godine od spaljivanja ovog i okolnih sela, pri čemu je najbrutalnije ubijeno 48 srpskih civila, veliki broj je protjeran i odveden u logore, a crkva zapaljena i srušena.

Njegovo preosveštenstvo episkop zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije i sveštenici Srpske pravoslavne crkve služiće Svetu arhijerejsku liturgiju u obnovljenoj crkvi, nakon čega će biti održan parastos i položeni vijenci na spomen-obilježje srpskim žrtvama otadžbinskog rata u BiH, potvrdio je ranije Srni paroh konjički jerej Milan Bužanin.

Prema njegovim riječima, ovoj ceremoniji prisustvovaće i predsjedavajući Predsjedništva BiH Mladen Ivanić.
Za tri dana, od 25. do 27. maja 1992. godine, bošnjački i hrvatski zločinci bacili su 26 tijela u jamu ispred pravoslavnog hrama u Bradini. U logorima su živote izgubila još 22 srpska civila, a za pet lica se i dalje traga.
Među 48 ubijenih Srba u Bradini najviše je članova iz porodice Kuljanin, a stradali su Vujičići, Mrkajići, Žuže, Kureši, Gligorevići, Koprivice, Draganići i Živaci.

Preostalo srpsko stanovništvo protjerano je sa svojih ognjišta, njihova pokretna imovina je opljačkana, a kuće i crkva Vaznesenja Gospodnjeg zapaljeni. Prije rata u Bradini je bilo 280 srpskih kuća sa oko 1.200 stanovnika.
Za stravični zločin u Bradini još niko nije odgovarao.

Prema Srninim saznanjima, MUP Republike Srpske do sada je podnio šest krivičnih prijava, odnosno izvještaja i dopuna protiv 18 identifikovanih lica za koje postoji osnovana sumnja da su 25. na 26. maj 1992. godine u mjestu Bradina kod Konjica počinili jedno ili više krivičnih djela ratnog zločina.

Nakon istrage i prikupljenih dokaza nepobitno je utvrđeno da su pripadnici muslimanskih oružanih snaga planirali, organizovali i izveli akciju u kojoj su Bradina i okolna sela uništena i etnički očišćena od srpskog stanovništva.

Prema istom izvoru, 25. maja 1992. godine u Bradini je ubijeno najmanje 38 identifikovanih srpskih žrtava, izvršeno je pet silovanja, dok je više stotina Srba protivpravno lišeno slobode i odvedeno u logore, najviše u Čelebiće.

Preostalo srpsko stanovništvo protjerano sa svojih ognjišta, njihova pokretna imovina je opljačkana, a kuće i crkva Vaznesenja Gospodnjeg zapaljeni.

Na taj način pripadnici muslimanskih oružanih formacija počinili su više krivičnih djela ratnog zločina protiv srpskog civilnog stanovništva, a dokazano je da se u slučaju Bradine i okolnih srpskih sela u opštini Konjic radi o udruženom zločinačkom poduhvatu, tvrdi policija Srpske.

Preživjeli Srbi iz Bradine svake godine sjećaju se da su se tih strašnih dana “saplitali o leševe najmilijih”, kao i da je “komanda hrvatske i bošnjačke paravojske platila Rome koji su noge ubijenih vezali konopcima, a onda ih konjima vukli do bagerom iskopane jame ispred pravoslavne crkve u centru sela”.

Hram Svetog Vaznesenja Hristovog u Bradini kod Konjica sagrađen je 1938. godine trudom i prilozima mještana na čelu sa tadašnjim parohom Јovanom Slomovićem porijeklom iz Čajniča.

Najveći ktitor je bio Vlad ili Vladimir Olšanski /porijeklom Čeh/, koji je bio inženjer na izgradnji željezničkog tunela u blizini hrama, pa je davao materijal i mašine koje su bile potrebne graditeljima.
Hram je demoliran, a zatim uništen za vrijeme građanskog rata u BiH.

Trudom nekadašnjih žitelja ovog mjesta koji sada žive u izbjeglištvu (većinom u Srbiji i drugim mjestima BiH, dok neki žive i u inostranstvu), obnovljena je spoljašnost hrama i postavljen novi krov i na taj način spriječeno dalje propadanje.

Sveta liturgija služi se jednom godišnje, jer u Bradini ne živi niko od pravoslavnih.
Iz Pravoslavne crkvene opštine Konjičke najavljeno je da je danas u 9.30 časova predviđen doček episkopa Grigorija i gostiju u porti crkve Vaznesenja Gospodnjeg u Bradini. U 10.00 časova biće služena Sveta arhijerejska liturgija, dok je za 11.30 časova planiran parastos srpskim žrtvama i polaganje vijenaca na spomen-obilježje.

SRNA, 25.05.2015.

This website was created and maintained with the financial support of the European Union. Its contents are the sole responsibility of the RECOM Reconciliation Network and do not necessarily reflect the views of the European Union.